Canmol cydweithwyr Gwasanaethau Ambiwlans Cymru am wasanaeth hir

DATHLODD Gwasanaethau Ambiwlans Cymru eu staff a’u gwirfoddolwyr hir eu gwasanaeth mewn seremoni wobrwyo yng Ngogledd Cymru ddoe.

Cyflwynwyd medalau i gydweithwyr ag 20, 30, 40 a 50 mlynedd o wasanaeth yng Ngwesty Deganwy’s Quay mewn digwyddiad i gydnabod hyd gwasanaeth.

Cyflwynwyd Medal Gwasanaeth Hir ac Ymddygiad Da hefyd i gydweithwyr sydd ag 20 mlynedd yn y Gwasanaeth Meddygol Brys gan gynrychiolydd y Brenin yng Nghlwyd, yr Uchel Siryf Kate Hill-Trevor.

Ymhlith y derbynwyr yn y digwyddiad ddoe roedd y Cynorthwyydd Gofal Brys Trefor Lloyd Jones o Gaernarfon, a gafodd ei gydnabod am hanner canrif o wasanaeth.

Ymunodd Trefor â’r GIG ym 1972 yn 17 oed, gan ddechrau ei yrfa fel clerc ffeilio yn Ysbyty Sir Gaernarfon ac Ynys Môn (C&A) ym Mangor.

Gweithiodd ei ffordd i fyny at swyddog clerigol cyn ymuno â Gwasanaethau Ambiwlans Gwynedd yn 1977.


Dywedodd Trefor: “Doedd dim y fath beth â pharafeddyg bryd hynny – ymunais fel 'dyn ambiwlans' a dyna beth oeddem ni i gyd.

“Fe wnes i bythefnos o hyfforddiant ym mhencadlys yr ambiwlansys ym Modfan yn Ysbyty Eryri, yna chwe wythnos yn Neuadd Wrenbury yn Crewe, ac yna fe ges i gymwysterau.

“Yn ôl wedyn, fe wnaethon ni achosion brys a di-argyfwng, felly mynd â phobl i apwyntiadau clinig.

“Roedd yna shifft wrth gefn hefyd, a olygai y byddai’r gyrrwr ambiwlans ar ddyletswydd yn mynd â’r cerbyd adref ac y byddai’n cael galwad ar ei ffôn llinell dir gan y rheolydd pe bai argyfwng yn y nos.”

Wrth gymhwyso'n ddiweddarach fel Technegydd Meddygol Brys, dywed Trefor fod llawer wedi newid yn y 50 mlynedd diwethaf.

“Yn y 1970au, dim ond darparu cymorth bywyd sylfaenol yr oedden ni yn ei hanfod, a dim llawer arall,” meddai.

“Doedd gennym ni ddim y sgiliau na'r offer bryd hynny – a dweud y gwir, yr unig offer oedd gennym ni oedd stretsier, sblintiau, blancedi a 'minuteman' i helpu gyda dadebru.

“Ford Transit oedd ein 'ambiwlans' gyda dau stretsier yn y cefn a golau glas bach ar y to.

“Mae safon y gofal wedi gwella'n aruthrol, ond nid ydym wedi cael unrhyw ddewis ond esblygu oherwydd bod y galw ar y gwasanaeth hefyd wedi cynyddu'n aruthrol.

“Byddai rhai nosweithiau lle na fyddech chi’n troi olwyn yr ambiwlans, ond y dyddiau hyn, gall fod yn swydd ar ôl swydd ar ôl swydd.”


Mae gwraig Trefor, Julie, yn cofio: “Yn yr 80au, rydw i'n cofio cael galwadau adref o'r ystafell reoli i ddweud 'Mae Trefor wedi cael swydd fudr – os gwelwch yn dda a allech chi gael bath yn barod?'

“Byddai’n rhaid i mi redeg bath poeth a gwneud yn siŵr bod y golchwr yn wag er mwyn i’w ddillad budr allu mynd yn syth i mewn.

“Byddwn i hefyd yn cael powlen o ddŵr poeth ac antiseptig Savlon wrth y drws cefn i’w stethosgop fynd i mewn ac unrhyw newid rhydd o’i boced.

“Roedd hyn ar adeg yr achosion o lid yr ymennydd, ond nid oedd y fath beth â PPE bryd hynny.

“Roedd y gwasanaeth ambiwlans hefyd yn rhoi chwe thaleb y flwyddyn i ni ar gyfer Johnson Cleaners, er mwyn i ni allu mynd â gwisg Trefor i’w golchi a’i sychlanhau.”

Ychwanegodd Trefor: “Pe bai gennym ni swydd ‘fudr’, byddai’n rhaid i ni gymysgu dau gemegyn gyda’i gilydd mewn powlen a’i adael yng nghefn yr ambiwlans gyda’r drysau wedi eu cloi er mwyn iddo gael adwaith a diheintio popeth.”

Mae Trefor, 68, sydd â'i lysenw lleol yn 'Ambiwlans Trefor', y dyddiau hyn yn gweithio'n rhan amser fel Cynorthwyydd Gofal Brys.

Meddai: “Mae Caernarfon yn gymuned mor fach fel bod pawb yn adnabod pawb.

“Yn aml, bydd gennych chi bobl yn dod atoch chi i ddweud 'Fe wnaethoch chi helpu fy mam' neu 'Rydych chi wedi helpu fy modryb.'

“Un tro, daeth menyw ataf a dweud 'Rydych chi'n gweld y bachgen yna - fe wnaethoch chi helpu i'w eni.'

“Mae’n rhaid ei fod tua 11 oed ond roeddwn i’n ei gofio – mae’n deimlad braf.”

Mae Trefor, sy'n dad i bedwar o blant ac yn daid i bump o blant, hyd yn oed wedi ysbrydoli ei ddau fab i ddilyn ei draed.

Mae ei fab hynaf Gareth, 44, yn gweithio i'r Awyrlu Brenhinol yn Bedford ac mae hefyd yn Ymatebwr Cyntaf Cymunedol i Wasanaeth Ambiwlans Dwyrain Lloegr.

Mae ei fab ieuengaf Dewi, 33, yn barafeddyg yng Ngwasanaethau Ambiwlans Cymru ym Margod, sydd yr wythnos nesaf yn ymgymryd â rôl newydd fel Parafeddyg Uned Ymateb Aciwt Uchel Cymru.

Ychwanegodd Trefor: “O’r 27 o gydweithwyr a wnaeth eu hyfforddiant nôl yn 1977, fi yw’r un olaf i sefyll, ond rwy’n ei fwynhau cymaint nawr ag y gwnes i ar y diwrnod cyntaf.”

Mae bron i 200 o gydweithwyr ar draws yr Ymddiriedolaeth wedi cael gwahoddiad i dderbyn Gwobr Gwasanaeth Hir eleni.

Roedd cydweithwyr a oedd yn wynebu cleifion yn y digwyddiad ddoe yn cynnwys Parafeddygon, Technegwyr Meddygol Brys, Trinwyr Galwadau, Dyranwyr a Rheolwyr Gweithrediadau, tra roedd Addysgwr Practis, Swyddog Cymorth Prosiect ac Arbenigwr Diogelu ymhlith y cydweithwyr corfforaethol.

Daeth y derbynwyr o bedwar ban Gogledd Cymru, gan gynnwys Caergybi, Bangor, Llanfairfechan, Y Rhyl, Llanelwy, Wrecsam, Rhuthun, Dolgellau a Dobshill, Sir y Fflint.

Dywedodd y Prif Weithredwr Jason Killens: “Nid dim ond unrhyw swydd yw gweithio i’r gwasanaeth ambiwlans – mae’n swydd sy’n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol.

“Yn aml pan fo pobl ar eu trai isaf, ein staff ni yw’r bobl maen nhw’n troi atyn nhw, ac mae’n cymryd pobol ryfeddol i wneud y gwaith rhyfeddol maen nhw’n ei wneud, o ddydd i ddydd.

“Mae’n syfrdanol meddwl bod yr holl Wobrau Gwasanaeth Hir a gyflwynwyd gennym ddoe yn cyfrif am fwy na 600 mlynedd o wasanaeth.”

Ychwanegodd y Cadeirydd Colin Dennis:   “Y rheswm pam mae Gwasanaethau Ambiwlans Cymru yw ei bobl sy’n gweithio’n ddiflino, 24/7, i wasanaethu pobl Cymru.

“Mae ein holl staff a gwirfoddolwyr yn chwarae rhan mewn achub bywydau ac rwy’n hynod falch o’u cyflawniadau.

“Llongyfarchiadau i bob un o’n derbynwyr.”

Nodiadau y Golygydd
I gael rhagor o wybodaeth, anfonwch e-bost at y Pennaeth Cyfathrebu Lois.Hough@wales.nhs.uk neu ffoniwch Lois ar 07866887559.