O fewn tîm Gwasanaeth Ambiwlans Cymru yn cefnogi galwyr mynych

25.11.2025

Mae tîm ymroddedig o Wasanaeth Ambiwlans Cymru yn helpu galwyr mynych i ddod o hyd i'r gefnogaeth gywir.

Galwr mynych yw rhywun sy'n gwneud galwadau dro ar ôl tro i 999, yn aml oherwydd anghenion iechyd neu ofal cymdeithasol cymhleth, ond sy'n ychwanegu straen ar y gwasanaethau brys yn anfwriadol.

Yn nodweddiadol, maent wedi ymddieithrio oddi wrth wasanaethau confensiynol, fel eu meddyg teulu, ond mae ganddynt anghenion gwirioneddol sy'n gofyn am gefnogaeth wedi'i thargedu a chynllunio gofal, nid ymweliadau dro ar ôl tro gan y gwasanaeth ambiwlans.

Y llynedd, nodwyd bod mwy na 1,300 o bobl yng Nghymru yn ddefnyddwyr dwyster uchel.

Mewn un mis, fe wnaethon nhw gynhyrchu 8,857 o alwadau rhyngddynt, a gymerodd fwy na 9,000 awr o amser ymateb ambiwlansys.

Ar ôl pedwar mis o ymyrraeth gan dîm ymroddedig, gostyngodd galwadau i 2,220, a gostyngodd anfoniadau ambiwlans i 1,996 awr.

Dywedodd Greg Lloyd, Cyfarwyddwr Cynorthwyol Cyflenwi Clinigol: “Mae llawer o’r bobl rydyn ni’n eu gweld fel galwyr mynych yn aml yn agored iawn i niwed ac mewn angen gwirioneddol am gymorth.

“Mae ein tîm Defnyddwyr Gwasanaeth Dwyster Uchel yn gweithio mewn partneriaeth â meddygon teulu, gwasanaethau iechyd meddwl, gofal cymdeithasol, yr heddlu a sefydliadau’r trydydd sector i sicrhau bod y cleifion hyn yn derbyn y gofal priodol, diogel a chynaliadwy y maent yn ei haeddu.

“Drwy fynd i’r afael ag anghenion heb eu diwallu a chydlynu ar draws asiantaethau, rydym hefyd wedi gallu arbed miloedd o oriau ambiwlans, sydd yn ei dro wedi rhyddhau criwiau i fynychu argyfyngau gwirioneddol.”

Mae Arweinydd Cymorth Clinigol yn goruchwylio pob achos, sy'n cydlynu cyfarfodydd amlasiantaeth i sicrhau bod partneriaid yn cydweithio i ddiogelu lles y claf.

Mae'r tîm hefyd yn gweithio gyda chlinigwyr arbenigol o fewn y sefydliad i ddatblygu cynlluniau ar gyfer parafeddygon a nyrsys yn yr ystafell reoli i gefnogi galwyr mynych.

Ymhlith y cleifion a gafodd gymorth y llynedd roedd dyn oedrannus a oedd yn byw ar ei ben ei hun ac a wnaeth fwy na dwsin o alwadau i'r gwasanaeth ambiwlans mewn cyfnod o ddau fis ar ôl iddo gael ei ryddhau o ysbyty cymunedol.

Gweithiodd y tîm gyda meddyg teulu'r claf a'r gwasanaethau cymdeithasol i drefnu cefnogaeth ychwanegol, gan gynnwys rheiliau llaw a gwely i leihau ei risg o syrthio.

Ar ôl eu hymyrraeth, ni wnaeth y dyn unrhyw alwadau pellach i'r gwasanaeth ambiwlans am weddill 2024.

Mewn man arall, derbyniodd menyw ifanc mewn llety byw â chymorth a wnaeth dros 80 o alwadau mewn cyfnod o naw mis gymorth ychwanegol gan ei meddyg teulu, seiciatrydd ymgynghorol a gweithiwr cymdeithasol.

Dim ond wyth galwad a wnaeth i 999 yn y tri mis dilynol.

Ychwanegodd Greg: “Mae gwaith ein tîm gyda defnyddwyr dwyster uchel yn dangos, gyda’r dull cywir, y gall galwyr mynych dderbyn y gofal sydd ei angen arnynt heb droi at y gwasanaethau brys dro ar ôl tro.

“Mae’r gwaith hwn yn dangos sut y gall cydweithio a chymorth tosturiol, wedi’i deilwra, drawsnewid bywydau a lleddfu pwysau ar y gwasanaethau brys.”