Mae ap ymatebydd cardiaidd achub bywyd yn ôl
MAE Gwasanaethau Ambiwlans Cymru wedi partneru ag ap achub bywyd sy’n rhoi gwybod i swyddogion cymorth cyntaf pan fydd ataliad ar y galon yn eu hardal.
Mae ap GoodSAM yn defnyddio technoleg GPS i rybuddio ymatebwyr cyntaf hyfforddedig sydd wedi'u cofrestru ar yr ap am ataliad ar y galon gerllaw.
Os yw'r ymatebwr ar gael, gall dderbyn y rhybudd trwy'r ap a gwneud ei ffordd i'r claf i ddechrau CPR cyn i ambiwlans gyrraedd.
Ymhlith yr ymatebwyr mae gweithwyr y GIG fel meddygon, nyrsys, parafeddygon a therapyddion, yn ogystal â staff heddlu a thân, swyddogion cymorth cyntaf ac eraill sydd wedi'u hyfforddi mewn CPR.
Mae miloedd o ymatebwyr yng Nghymru eisoes wedi cofrestru ar gyfer yr ap, 800 o staff a gwirfoddolwyr Gwasanaethau Ambiwlans Cymru – ond nawr mae’r Ymddiriedolaeth yn gwahodd mwy.
Dywedodd Carl Powell, Arweinydd Cymorth Clinigol Gwasanaethau Ambiwlans Cymru: “Pan fydd rhywun yn dioddef trawiad ar y galon, mae pob eiliad yn cyfrif, felly gorau po gyntaf y bydd CPR effeithiol yn cael ei ddechrau.
“Mewn sefyllfa o ataliad y galon, byddwn yn anfon ambiwlans cyn gynted â phosibl ar oleuadau a seirenau, ond os oes rhywun agosach a all ddechrau'r gadwyn goroesi, gallai olygu'r gwahaniaeth rhwng bywyd a marwolaeth.
“Yn aml, yr ychydig funudau cyntaf sy’n pennu canlyniad claf, a dyna pam mae ap GoodSAM yn adnodd gwych.
“Mae CPR cynnar yn hollbwysig, a dyna pam y byddem yn annog pawb sydd wedi hyfforddi CPR ledled Cymru i ystyried cofrestru ar yr ap.”
Mae Ambiwlans Cymru yn ymateb i dros 6,000 o ataliadau ar y galon y tu allan i'r ysbyty yng Nghymru bob blwyddyn, ond am bob munud heb CPR, mae siawns person o oroesi yn gostwng 10%.
Dechreuodd Gwasanaethau Ambiwlans Cymru ddefnyddio ap GoodSAM am y tro cyntaf yn 2018, ac o fewn dau ddiwrnod, mae wedi achub bywyd Phil Nunnerley a gafodd ataliad ar y galon mewn gêm Cymru yn erbyn yr Alban yn Stadiwm Principality Caerdydd.
Gohiriwyd defnydd o’r ap yn ystod pandemig Covid-19, ond mae’r bartneriaeth gyda GoodSAM wedi’i hail-lansio ers hynny er mwyn caniatáu i fwy o ymatebwyr ddod ymlaen.
Dywedodd Mark Wilson OBE, Cyd-sylfaenydd a Chyfarwyddwr GoodSAM: “Os yw eich swydd yn gofyn am hyfforddiant CPR neu os ydych yn berson cymorth cyntaf, yna rydym yn eich annog i gofrestru.
“Os gallwn gael cymaint o bobl i gymryd rhan, gallai fod ymatebydd GoodSAM ar bob stryd.”
Ychwanegodd Dirprwy Brif Swyddog Meddygol Cymru, yr Athro Chris Jones: “Mae menter GoodSAM yn gam enfawr ymlaen i Gymru i sicrhau bod unrhyw un yn yr ardal sydd â’r sgiliau i achub bywyd yn cael gwybod ac yn gallu helpu.
“Rydym yn gwneud llawer o waith i gynyddu hyder pobl i ymyrryd mewn argyfwng ataliad y galon sy’n cynnwys tynnu sylw at ‘Mae help yn agosach nag y credwch’, pwysigrwydd ffonio 999 ar unwaith, cymorth a ddarperir gan y sawl sy’n delio â’r alwad i wneud CPR a sut i ddod o hyd i diffibriliwr nes bod ambiwlans yn cyrraedd.
“Mae ymyrraeth gynnar yn hanfodol gan fod pob eiliad yn cyfrif.”
Cliciwch yma i gael rhagor o wybodaeth am ap GoodSAM ac i gofrestru.
Pan fydd rhywun yn cael ataliad y galon, mae'n llewygu ac yn mynd yn anymatebol.
Maent naill ai'n rhoi'r gorau i anadlu'n llwyr, neu efallai y byddant yn cymryd anadliadau nwy neu'n anaml am rai munudau, y gellir eu camddehongli fel chwyrnu.
Os gwelwch rywun yn cael ataliad ar y galon, ffoniwch 999 ar unwaith a dechreuwch CPR.
Yn ogystal, bydd diffibriliwr yn rhoi sioc drydan wedi'i reoli i geisio cael y galon i guro'n normal eto.
Bydd y rhai sy'n delio â galwadau ambiwlans yn dweud wrthych ble mae eich diffibriliwr agosaf.
Gwyliwch y fideo hwn gan Gyngor Dadebru y DU am sut i berfformio CPR.
Mae'n bwysig bod diffibrilwyr newydd a phresennol yn cael eu cofrestru ar The Circuit er mwyn i'r rhai sy'n delio â galwadau 999 allu rhybuddio galwyr yn gyflym ac yn hawdd i'w lleoliad os oes angen.
Mae Gwasanaethau Ambiwlans Cymru yn parhau i weithio mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru a phartneriaid trydydd sector i ymdrechu i gyflawni’r Cynllun Ataliad y Galon y Tu Allan i’r Ysbyty yng Nghymru.
Nodiadau y Golygydd
Am ragor o wybodaeth, ffoniwch y Swyddog Cyfathrebu Beth Eales ar 07870 383209 neu e- bostiwch Beth.Eales@wales.nhs.uk